بر اساس یک مطالعه جدید، قطبهای شمال و جنوب ماه طی یک دوره چهار میلیارد ساله به دلیل تاثیر برخوردهای سیارکی کمی جابهجا شدهاند.
این پژوهش که روز دوشنبه در نشریه علوم سیارهای (PSJ) منتشر شد، تخمین میزند که برخوردهای سیارکی ممکن است به تغییر موقعیت مکانی قطبهای ماه تا حدود ۱۰ درجه در عرض جغرافیایی منجر شده باشد.
دانشمندان، از جمله دانشمندان مرکز پرواز فضایی گادرد ناسا در مریلند، میگویند این یافتهها میتوانند برای درک تکامل ماه و وضعیت منابعی مانند آب در سطح آن سودمند باشند.
آنها در این پژوهش، از شبیهسازیهای رایانهای استفاده کردند تا ساعت را بیش از چهار میلیارد سال به عقب بازگردانند تا هزاران دهانه [برخوردی] را از سطح ماه تا زمانی قبل از شکلگیری آنها «پاک کنند».
هنگامی که پژوهشگران این کار را انجام دادند، دریافتند که مکانهای قطب شمال و جنوب ماه در طول این بازه زمانی کمی تغییر کردهاند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
قطبهای شمال و جنوب جغرافیایی یک جرم آسمانی در جایی قرار دارند که محور چرخش آن با سطحش تلاقی میکند.
در مورد ماه، آنها میگویند که محور چرخش- خط فرضی که از مرکز آن میگذرد و [ماه] به دور آن میچرخد- با وجود آنکه بدنه ماه جابهجا شده، بدون تغییر باقی مانده است.
پژوهشهای قبلی آب یخزده را در مناطق سایهدار نزدیک به قطبهای ماه پیدا کردهاند، هرچند دانشمندان مطمئن نیستند که چه میزان آب ممکن است در این مکانها وجود داشته باشد.
آنها میگویند اگر مکان قطبهای ماه به سمت منطقهای گرمتر و کمسایهتر حرکت کرده باشند، ممکن است مقداری از آب یخزده تصعید شده باشد.
پژوهشگران توضیح میدهند که جابهجایی قطبها زمانی رخ میدهد که نیروی گریز از مرکز مکانهایی روی یک جرم آسمانی را که سطحش دارای تعداد زیادی دهانه و فرورفتگی است به سمت قطبها بیاورد، در حالی که مناطق با جرم بیشتر به سمت استوا جابهجا میشوند.
دانشمندان این نیرو را به نیرویی تشبیه میکنند که روی خمیر پیتزا اثر میگذارد، زمانی که آشپز آن را به هوا پرتاب میکند و میچرخاند تا آن را پهن کند.
اما بر اساس پژوهش جدید، دانشمندان میگویند که به نظر میرسد [روند] تغییر قطب ماه آرام و محدود [بوده] باشد.
ویشنو ویسواناتان، دانشمند گادرد ناسا که سرپرستی این پژوهش را بر عهده داشت، گفت: «بر اساس تاریخچه دهانهزایی ماه، به نظر میرسد جابهجایی قطب برای آب بهقدری آرام بوده است که آب در نزدیکی قطبها در سایه باقی مانده و طی میلیاردها سال از شرایط پایدار برخوردار بوده است.»
پژوهشگران امیدوارند درجه واقعی جابهجایی قطب در ماه را برآورد کنند، با این حال میگویند که باید تخمین خود را بهبود ببخشند.
آنها قصد دارند در پژوهشهای بعدی، دهانههای کوچک بیشتری را [با شبیهسازی رایانهای] از ماه پاک کنند و سایر ویژگیها مانند فورانهای آتشفشانی را که در جابهجایی قطبها نقش دارد، حذف کنند.
ساندر گوسنز، یکی دیگر از نویسندگان این مقاله، گفت: «چیزهایی وجود دارد که ما هنوز آنها را در نظر نگرفتهایم، اما یک چیز که میخواهیم به آن اشاره کنیم این است که آن دهانههای کوچکی که از آنها چشمپوشی شده است، آنها در واقع اهمیت دارند، از این رو نکته اصلی اینجا است.»
© The Independent